Categorie: Gezichten

Kind aan huis was ik bij Het Gebeuren en later Theater aan de Haven. John Reinders gaf me alle ruimte om voorstellingen te realiseren en initieerde soms samenwerkingsverbanden, zoals Smile Please (1990) met Guusje Eybers. Daarna volgde Krankheit (1991) ism met Alex d’ Electrique. We mochten tijdens de zomersluiting in de zaal van Theater aan de Haven repeteren. We hebben er zowat 2 maanden gewoond. Comfortable or not met Guusje van Tilborgh (1992) speelde op locatie tijdens het Beckett festival. In het nieuwe Theater aan het Spui speelde Pyhrro reist naar Athene ism de Acteurs(1994)en was de première van Sterrenstof (1999), waarin Einstein (Fred van der Hilst) en Marilyn Monroe (Tjitske Reidinga) elkaar ontmoeten in een discussie over de relativiteitstheorie. Het was als een rijke humuslaag waarin ik als regisseur kon groeien en presenteren.

John is een van de eerlijkste mensen die ken. Geen poespas en gedraai. Hij heeft mij de kans gegeven mijn eerste regie (op locatie in een oude tramremise) te doen bij toen nog Het Gebeuren. Het was de voorstelling  La Bâtarde naar een boek van Violet Leduc. Dankzjj John Reinders was ik in staat mijzelf te overtreffen. Het getuigd van moed om een actrice die nog nooit een regie heeft gedaan, het voordeel van de twijfel te geven. Dat mijn debuut een succes was, was mede dankzij zijn vertrouwen in mijn talent. Samen hebben we het succes ervan gevierd. Hij was er altijd, ook in moeilijker tijden. Je kon op hem rekenen.

John Reinders  heeft veel betekend voor Den Haag; Theater aan het Spui en De Haagse zomer, waren er zonder hem niet geweest en dat waren mooie tijden. Hij heeft heel veel talent tot bloei laten komen, hij had daar een goed oog voor. John was ook i emand die het ook graag naar zijn zin had. We hebben veel plezier gehad en heel wat afgelachen. Ik kan hier niet alle voorvallen noemen maar ik herinner mij onze voorstelling in een rondrijdende tram (Post-War-Comedy-Car) waar John de ongelofelijk prachtige rol speelde van een alcoholist met een krat bier naast zich en als enige tekst een enorme boer moest laten. De manier waarop hij die boer liet, met volle overtuiging en op precies het goed moment, was hilarisch. In die tram gebeurde van allerlei dingen die het publiek op het verkeerde been moest zetten,waaronder een Haagse meneer wiens  teckel onder de tram kwam. Het hele verkeer van het Haagse Voorhout hield stil, mensen bleven staan om de toestand gade te slaan. We genoten zelf van het tafereel.

Ik herinner mij de opening van  Theater aan het Spui, waar de repetities van de openingsvoorstelling die ik toen maakte niet helemaal van een leien dakje gingen. “Ja, zei John dan, “we worden grote mensen met grote mensen problemen, het komt wel goed”. Guusje Eijbers

Mijn eerste professionele regie was bij het Gebeuren. Het stuk ging in première in Schlemmer op een voor de gelegenheid gebouwd podium in de vorm van een vleugel. Dat podium staat er na jaren nog steeds. Het stuk was gebaseerd op teksten van de Oostenrijkse schrijver Ödön van Horváth, spelend in de jaren dertig in Duitsland. De productiefaciliteiten en de inhoudelijke begeleiding vanuit Het Gebeuren waren in die periode nog minimaal. Dat leidde tot een wonderlijk verloop van de repetitieperiode: repetitieruimte moest per week gezocht worden. Acteurs van de Haagse Comedie  werkten op vrijwillige basis, en trokken zich halverwege de periode terug. Na de eerste try-out toonden de acteurs zich ontevreden met het resultaat. John Reinders greep in, en gaf een van de acteurs opdracht om in één dag de enscenering ingrijpend te veranderen. Voor mij was het zwemmen, deze eerste ervaring in het professionele toneel. Na een aantal jaren werken als theatermaker begon ik met het organiseren van culturele evenementen. Zo kwam ik in 1995 weer terug bij John Reinders en Theater aan het Spui, maar nu als organisator van het jaarlijkse Writers Unlimited Winternachten festival.“

Als directeur van het Nationale Toneel was ik eind jaren tachtig en begin negentig nauw betrokken bij de totstandkoming van het Spuitheater. De oprichting ervan was eigenlijk een logisch uitvloeisel van de stormachtige ontwikkeling die het Kleine Zalen toneel in ons land doormaakte en het Spuitheater zou het eerste gebouw in ons land zijn dat daar speciaal voor zou worden opgericht. Omdat wij van het NT zelf een grote repetitiezaal hadden gepland (de Guido de Moor-zaal) moesten wij de gemeente beloven dat we in die zaal niet zouden spelen om geen concurrentie voor het nieuwe gebouw te zijn: in ruil daar voor kregen wij een flink aantal speelbeurten in het Spuitheater (dat en dat toch moet worden gezegd ook voor de dans een belangrijk gebouw leek te worden). Daar verheugden wij ons ook op omdat we kris kras door de stad onze Kleine `Zaalvoorstellingen gaven. (Theater aan de Haven, Diligentia)

Ik herinner mij nog erg goed de eerste bezichtiging van het theater in aanbouw met al die mensen van de gemeente, die in het betonnen skelet over de  vloeren onder water moesten springen. Toen het eenmaal afgebouwd was en de eerste voorstellingen er plaatsvonden bleek al meteen wat voor een aanwinst het gebouw voor de stad was. (al braken mijn opvolgers al snel de belofte om niet in de Guido de Moorzaal te spelen). Vele geruchtmakende voorstellingen vonden er plaats; Decadence, de Perzen, Het Evenwicht (van Botho Strauss) met Will van Kralingen in een stralende hoofdrol. Enkele jaren later trad ik er als acteur op in Mystiek Lichaam, een toneelbewerking van Kellendonks boek door Johan Doesburg en Ariane Schluter.

Met Hans Brouwer “Reier zou jij nog iets kunnen bedenken voor de opening van het Theater aan het spui overmorgen”. Het was mijn ‘doe maar iets met vuurwerk dan is het altijd goed’-periode, en dat daarbij een lok van het haar van  Louise Engering het moest ontgelden, was voor mij een teken dat het theater een bijzondere plek in de stad zou in nemen.

Met die bijzondere plek en bijzondere mensen heb ik een aantal projecten kunnen realiseren en met John Reinders bizarre en mooie situaties meegemaakt.

Voor mij een periode en een plek om te koesteren.

Lees ook: Reier Pos – Verhalen van het spui

Het was John Reinders die mij in 2004 vroeg om mijzelf als jong talent aan het TAHS van 2005-2009 te verbinden. Twee prachtige zalen, een hele mooie studio en fijne collega’s. Geïnspireerd heb ik mij hier kunnen ontwikkelen om Lonneke van Leth Producties te maken wat het nu is. In November brengen wij jaarlijks nog altijd met veel plezier het UNEVEN festival in TAHS.

De geschiedenissen van Korzo en Theater aan het Spui zijn nauw met elkaar verbonden. In feite zat in het raadsbesluit om Theater aan het Spui te bouwen ook het akkoord voor een verbouwing van Korzo. En dat in de niet rijke tachtiger en negentiger jaren! Kom daar nu maar eens om: twee vlakke vloertheaters erbij in een klap. Vanaf het begin met John Reinders en nu later met Cees Debets werken de twee theaters nauw samen en vullen elkaar perfect aan. Voor de dans in Den Haag een gouden greep, omdat alle soorten dansvoorstellingen nu de perfecte presentatie omgeving krijgen. Die samenwerking stamt van dag 1, met nu als mooi resultaat o.a. het nog steeds belangrijke CaDance Festival,  gestart door Theater aan het Spui als jaarlijks reprisefestival van belangwekkende moderne dans in de kleine en middenzaal, tot nu een première festival voor nieuw en opkomend danstalent, maar nog steeds in beide theaters!